6 kwietnia 2018 r. Hanna Fabczak i Joanna Szczepanowska reprezentujące Fundację Marcelego Nenckiego Wspierania Nauk Biologicznych oraz pani Dorota Postek dyrektor CLX Liceum Ogólnokształcącego im. gen. dyw. Stefana Roweckiego „Grota” w Warszawie podpisały umowę o wzajemnej współpracy i objęciu przez Fundację patronatem klas licealnych o rozszerzonym poziomie nauczania biologii w celu promowania wiedzy w tej dziedzinie.
Od 17 października 2018 roku, uczniowie naszego liceum uczestniczą w wykładach dla młodzieży, organizowanych przez Fundacja Marcelego Nenckiego.
Wykłady odbywają się raz w miesiącu, w Instytucie Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN, ul. Pasteura 3, Warszawa
27 marca uczniowie klasy 1c uczestniczyli w wykładzie dotyczącym historii nauki i wielkich odkryć.
Wykład poprowadził dr Adam Krzystyniak, z Pracowni Biofizyki Komórki Instytutu Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego w Warszawie.
Wykład Bożeny Kamińskiej pt.: „Co nam mówią geny”
Chociaż każda komórka organizmu zawiera taka samą informację genetyczną zawartą w genomie, w sekwencji DNA, zestaw genów aktywnych w poszczególnych komórkach i organach organizmu jest odmienny i charakterystyczny dla typu i stanu komórki. Odczytywanie specyficznej informacji genetycznej jest pod ścisłą kontrolą i zaangażowane są w to liczne mechanizmy molekularne. Dynamiczny rozwój technologii sekwencjonowania DNA doprowadził do odczytania sekwencji genomu człowieka i poznania sekwencji setek indywidualnych genomów. Pokazał też liczne zmiany w genomie komórek nowotworowych, które zostały wykorzystane do lepszej diagnostyki chorób nowotworowych i zrozumienia mechanizmów patologicznych odpowiedzialnych za ich powstanie. Co ciekawe poznanie sekwencji DNA archiwalnych genomów okazało się też niezmiernie pożyteczne do rozwiązywania zagadek pochodzenia człowieka i jego migracji oraz do rozstrzygnięcia nierozwiązanych wcześniej zagadek starożytności.
Prof. dr hab. Bożena Kamińska jest kierownikiem Pracowni Neurobiologii Molekularnej, Centrum Neurobiologii Instytutu Nenckiego. Zajmuje się badaniem zmian genetycznych związanych z powstawaniem guzów mózgu i zaburzeniem regulacji ekspresji genów w modelach biologicznych wykorzystywanych w badaniach biomedycznych. Bada odpowiedź przeciwnowotworową i sposoby wykorzystywane przez nowotwór do ucieczki przez kontrola ze strony systemu odpornościowego. Badania prowadzi z użyciem sekwencjonowania nowej generacji.
Wykład Krzysztofa Zabłockiego pt.: „Białko to więcej niż nam mówi gen”
Szacuje się, że liczba genów kodujących białka w organizmie człowieka wynosi nieco ponad 20 000, natomiast białek jest w przybliżeniu pięciokrotnie więcej. Skąd zatem taka rozbieżność? Czy to, co mówią nam geny to jest cała prawda o kodowanych przez nie białkach? A może informacja zawarta w genach bywa różnie odczytywana lub modyfikowana co sprawia, że wytwarzane jest więcej niż jedno białko mimo jednego zapisu w sekwencji nukleotydów w DNA? Czy wytworzone białka mogą ulegać modyfikacjom zmieniającym ich funkcję? Jak identyfikuje się białka oraz poznaje ich budowę i właściwości, a także jak można badać rolę poszczególnych białek i ich wzajemne powiązania w różnych stanach metabolicznych i funkcjonalnych komórek w tym w warunkach patologii? Co to jest proteomika i jakie korzyści wynikają z badań proteomicznych? O tym właśnie będę opowiadał.
Prof. dr hab. Krzysztof Zabłocki jest kierownikiem Pracowni Metabolizmu Komórki w Instytucie Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego. Zajmuje się badaniem metabolizmu energetycznego komórek oraz zburzeń komórkowej homeostazy i sygnalizacji wapniowej w różnych sytuacjach patologicznych np. w komórkach mięśni i w neuronach w przebiegu dystrofii typu Duchenne’a oraz w komórkach śródbłonka naczyniowego w obecności czynników indukujących stan zapalny.
Wykład dr Adriany Magalskiej pt.: „Podróż do wnętrza jądra komórkowego”
Jądro komórkowe to największe organellum znajdujące się w komórce. Ponad połowę jego objętości zajmuje chromatyna składająca się z białek i DNA- nośnika informacji genetycznej. To właśnie DNA dostarcza instrukcji jak ma funkcjonować nie tylko komórka, ale i cały organizm. Podwójna helisa DNA człowieka ma grubość ok. 2 nm, ma dwa metry długości i zawiera 6,4 miliardów par zasad. Dlatego też jednym z fundamentalnych pytań w dziedzinie biologii jest to, w jaki sposób ta dwumetrowa nić upakowana jest w jądrze o średnicy kilkusetkrotnie mniejszej od główki szpilki. Informacji o tym, w jaki sposób DNA jest zorganizowany w struktury wyższego rzędu dostarczyły zarówno techniki mikroskopowe, jak i metody biochemiczne. Podczas wykładu postaram się omówić i pokazać część mniej znanych struktur znajdujących się na terenie jądra komórkowego oraz przedstawić jak upakowana jest w jego wnętrzu chromatyna. Postaram się przybliżyć dlaczego i w jaki sposób naukowcy badają jądro komórkowe.
